(Cn XXVIII TN – năm A – Is 25,6-10a – Mt 22,1-4)
“Ngày ấy, trên núi này, Đức Chúa các đạo binh sẽ đãi muôn dân một bữa tiệc” (Is 25,6)
Bữa ăn thường trong đó người ta dùng bánh (St 3,19; 31,54; 43,25-32; Xh 2,20…) và bữa tiệc có ăn và uống (St 25,34; Xh 32,6; 1Sm 30,16; 1V1,25; Is 22,13…) phải được phân biệt với bữa Vượt Qua và tiệc tế hiến có tính cách thờ phượng. Theo phong tục miền Địa Trung Hải, nguời ta thường ăn hai bữa trong ngày (Xh 16,3; 1V17,6; Lc14,12), một vào buổi trưa (St 43,25; Ga 21,12) và một vào buổi chiều (Lc 17,18). Lương thực dân dã gồm toàn các sản phẩm nông nghiệp, thanh đạm nhưng có chất lượng (1Sm 25,18; và 2Sm 17,28-29).
Do Thái giáo theo biệt phái đòi phải rửa tay trước khi ăn (Mt 15,1t; Mc 7,1-5). Khách đến được rửa chân trước ngoài cửa. Chúa Giêsu thấy ông Simon đã không tỏ ra lịch sự vì không đưa nước rửa chân, hôn chào, xức dầu thơm trên đầu (Lc7,44-46). Đối với bữa tiệc trang trọng, khách cần mặc phẩm phục lễ hội, thường là màu trắng (2V 22,11).
Dân thường ngồi trên đất dùng bữa, nhưng những người trong hoàng cung (2Sm 9,7-13 1V5,7 Tl1,7) và những người giàu có (G 36,6) thì ngồi bàn ăn. Thói quen này về sau lan rộng nơi những người khá giả (Cn 9,2; Mt 15,27) cũng như thói quen nằm giường dùng bữa và uống (Am 6,4; Ed 1,6t). Người ta uống rượu (Is 5,22; Am 6,6; Cn 9,2-5) thường pha hương liệu (Tv 75,9; Dc8,2), hoặc pha nước nếu rượu quá mạnh (Is 5,22; 2Mcb 15,39). Người đồng bàn thường lấy phần mình từ đĩa chung (Cn 19,24; 26,15; Hc 31,14) mà họ có thể chấm bánh vào đó (Ga 13,26).
Bàn tiệc tại đền vua có những món cầu kỳ và dư dật (1V 5,2t) các tác phẩm khôn ngoan không thiếu lời khuyên cần tiết độ (Cn 23,1-3; 6-8; Hc 31,12-24). Trong các gia đình đạo đức, bữa ăn thường kết thúc bằng kinh chúc tụng (Đnl 8,10).
Bữa tiệc thiên sai là hình ảnh của niềm vui nước Chúa. Thiên Chúa dọn tiệc đãi những người được cứu độ (Is 25,6). Chúa Giêsu dùng hình ảnh này để mô tả hạnh phúc thiên đàng (Mt 8,11) hình ảnh ẩn tàng trong dụ ngôn tiệc cưới (Mt 22,1-14; Lc 14,15-24). Bữa tối sau hết được trình bày như một bữa tiệc thiên sai. Chén Chúa Giêsu chia sẻ cho các môn đệ biểu trưng chén Người sẽ chia sẻ với họ trong bữa tiệc nơi nước Cha (Mt 26,29; Lc 22,16-18) và thánh Luca còn thêm lời hứa cho họ được ngồi dự tiệc Nước Trời (22,29t). Đó là chủ đề về hạnh phúc trong Kh 3,20 19,9. Trong phụng vụ Kitô giáo thánh lễ và Thánh Thể, giữ lại chủ đề về bữa tiệc thiên sai như một tiền dự.
LM. PHAOLÔ PHẠM QUỐC TÚY – GIÁO PHẬN PHÚ CƯỜNG
