350 NĂM DÒNG MẾN THÁNH GIÁ
Bài 5: BA MƯƠI HỘI DÒNG MẾN THÁNH GIÁ
Nhóm Nghiên Cứu
Linh Đạo Mến Thánh Giá
WHĐ, 27-05-2020 – Cho đến năm 2019, Dòng Mến Thánh Giá đã có 30 Hội
Dòng. Trong khuôn khổ của bài viết này, chúng tôi xin giới thiệu một vài điểm
chính yếu của mỗi Hội Dòng. Thứ tự các Hội Dòng được sắp xếp theo họ hàng trực
hệ, bàng hệ, thành từng cụm liên hệ; không theo thời gian hoặc mẫu tự, cũng như
thứ tự trong quyển Lịch Sử Dòng Mến Thánh
Giá đã được phổ biến[1].
1. Hội Dòng Mến Thánh Giá Kiên Lao-Bùi Chu
– Thành lập: ngày
19/02/1670, do Đức Cha Pierre Lambert de la Motte.
– Cải tổ: năm
1950, do Đức Cha Giuse Maria Phạm Ngọc Chi.
– Mất căn tính Mến
Thánh Giá năm 1969.
– Phục hồi căn
tính Mến Thánh Giá năm 1998.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 61 chị khấn trọn, 44 chị khấn tạm, 15 tập sinh, 13 tiền tập sinh, và 45
thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
thôn Trung Linh, xã Xuân Ngọc, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định.
2. Hội Dòng Mến Thánh Giá Hà Nội
– Thành lập: ngày
19/02/1670, do Đức Cha Pierre Lambert de la Motte.
– Cải tổ lần I:
năm 1938, do Đức Cha Francois Chaize Thịnh.
– Cải tổ lần thứ
II: năm 1950, do Đức Cha Giuse Maria Trịnh Như Khuê.
– Biến cố di cư
vào Nam năm 1954: các chị thuộc nhóm cải tổ di cư vào Nam. Chỉ còn các chị có lời
khấn tư ở lại Địa Phận.
– Cải tổ lần thứ
III: do Đức Hồng Y Giuse Maria Trịnh Văn Căn. Năm 1983, Tòa Thánh châu phê việc
cải tổ.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 277 chị khấn trọn, 129 chị khấn tạm, 37 tập sinh, 20 tiền tập sinh, và
120 em đệ tử và tìm hiểu.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
31 Nhà Chung, Hoàn Kiếm, Hà Nội.
3. Hội Dòng Mến Thánh Giá Khiết Tâm
– Hội Dòng Mến
Thánh Giá Khiết Tâm chính là Hội Dòng Mến Thánh Giá Hà Nội di cư vào miền Nam
năm 1954, nên có cùng lịch sử ban đầu với Hội Dòng Mến Thánh Giá Hà Nội.
– Khởi đầu Hội
Dòng định cư ở số 2 đường Huyền Trân Công Chúa, Đà Lạt.
– Sau biến cố
ngày 30/04/1975, Nhà Mẹ di chuyển về giáo xứ Khiết Tâm, Thủ Đức.
– Ngày
29/06/1995, có tên gọi hiện nay là Hội Dòng Mến Thánh Giá Khiết Tâm, và trực
thuộc Đấng Bản Quyền Tổng Giáo Phận Sài Gòn.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 150 chị khấn trọn, 48 chị khấn tạm, 16 tập sinh, 13 tiền tập sinh, và
20 thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
số 275 Quốc lộ 1A, khu phố 5, phường Bình Chiểu, quận Thủ Đức, Tp.HCM.
4. Hội Dòng Mến Thánh Giá Cần Thơ
– Thành lập: ngày
08/12/1961, do Đức Cha Philipphê Nguyễn Kim Điền.
– Từ Năm
1961-1969, Hội Dòng Mến Thánh Giá Hà Nội (Đà Lạt) gửi nhân sự đến giúp huấn luyện.
– Ngày
11/05/1971, Đức Cha Giacôbê Nguyễn Ngọc Quang ban Sắc chỉ thiết lập Dòng Mến Thánh Giá Khánh Hưng.
– Ngày
06/09/2000, Đức Cha Emmanuel Lê Phong Thuận phê chuẩn Hiến Chương, với danh hiệu
Hội Dòng Mến Thánh Giá Cần Thơ.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 113 chị khấn trọn, 24 chị khấn tạm, 7 tập sinh, 11 tiền tập sinh, và 22
thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
số 85 Tôn Đức Thắng, phường 5, Tp. Sóc Trăng, tỉnh Sóc Trăng.
5. Hội Dòng Mến Thánh Giá Phát Diệm
– Thành lập: ngày
04/04/1902, do Đức Cha Alexandre Marcou Thành.
– Cải tổ: Từ năm
1916-1925, do Đức Cha Alexandre Marcou Thành.
– Ngày
02/02/1925, lễ khấn lần đầu tiên của 61 chị đã được tổ chức tại Phát Diệm, do
các Đức Cha Alexandre Marcou Thành và Louis de Cooman Hành.
– Ngày
11/07/1954, 183 chị em đã di cư vào miền Nam, chỉ còn khoảng trên 30 chị cao tuổi
ở lại miền Bắc.
– Năm 1990, Đức Cha
Phaolô Bùi Chu Tạo cho phép khôi phục lại Hội Dòng Mến Thánh Giá Phát Diệm, với
sự trợ giúp của Hội Dòng Mến Thánh Giá Gò Vấp.
– Ngày
12/06/1991, chị Anna Đinh Thị Hiền được khấn trọn đời tại Nhà Mẹ Hội Dòng Mến
Thánh Giá Gò Vấp.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 226 chị khấn trọn, 88 chị khấn tạm, 18 tập sinh, 23 tiền tập sinh, và
30 thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
xóm 5, xã Lưu Phương, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình.
6. Hội Dòng Mến Thánh Giá Gò Vấp
– Hội Dòng Mến
Thánh Giá Gò Vấp chính là Hội Dòng Mến Thánh Giá Phát Diệm di cư vào miền Nam
năm 1954, nên có cùng lịch sử ban đầu với Hội Dòng Mến Thánh Giá Phát Diệm.
– Ngày
11/07/1954, 183 (một chị qua đời trên đường đi) chị Mến Thánh Giá Phát Diệm di
cư vào Nam: 150 khấn sinh với toàn bộ Ban Điều Hành, 18 tập sinh và 14 đệ tử
sinh.
– Từ năm 1956,
Nhà Mẹ được đặt tại Gò Vấp.
– Ngày
29/06/1995, có tên gọi chính thức là Hội Dòng Mến Thánh Giá Gò Vấp, thuộc Tổng
Giáo Phận Sài Gòn.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 584 chị khấn trọn, 109 chị khấn tạm, 31 tập sinh, 19 tiền tập sinh, và
50 thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ: số 523A Lê Đức Thọ, phường
16, quận Gò Vấp, Tp.HCM.
7. Hội Dòng Mến Thánh Giá Los Angeles
– Sau ngày
30/04/1975, một số chị em Mến Thánh Giá Gò Vấp sang định cư tại Hoa Kỳ. Sau khi
tạm trú tại nhiều nơi, các chị về định cư tại Los Angeles.
– Ngày 20/02/1992,
Bộ Dòng Tu gửi văn thư chính thức công nhận Mến Thánh Giá Los Angeles là một Hội
Dòng độc lập, trực thuộc quyền Giám Mục Giáo Phận.
– Nhân sự: Hội Dòng
có 58 chị khấn trọn, 8 chị khấn tạm, 9 tập sinh, và 11 thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
số 14700 S Van Ness Ave., Gardena, California, USA.
– Website: www.lhcla.org.
8. Hội Dòng Mến Thánh Giá Xuân Lộc
– Ngày 10/06/1959,
Đức Cha Simon Hòa Nguyễn Văn Hiền cho phép cải tổ các Nhà Phước gốc Hải Phòng,
qua việc giúp huấn luyện của Hội Dòng Mến Thánh Giá Gò Vấp.
– Ngày 26/04/1963,
được sự chấp thuận của Đức Tổng Giám Mục Phaolô Nguyễn Văn Bình và được Tòa
Thánh châu phê, Nhà Phước được cải tổ theo Giáo Luật, trở thành Hội Dòng Mến
Thánh Giá Hải Phòng.
– Ngày
17/02/1976, Hội Dòng Mến Thánh Giá Hải Phòng được Đức Tổng Giám Mục Phaolô Nguyễn
Văn Bình chấp thuận cho trở thành một Hội Dòng độc lập, trực thuộc Đức Cha Đa
Minh Nguyễn Văn Lãng, Giám Mục Giáo Phận Xuân Lộc.
– Ngày
29/06/1995, Hội Dòng Mến Thánh Giá Hải Phòng được gọi là Mến Thánh Giá Bắc Hải-Xuân
Lộc.
– Năm 2010, Hội
Dòng có tên như hiện nay là Mến Thánh Giá Xuân Lộc.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 209 chị khấn trọn, 62 chị khấn tạm, 16 tập sinh, 9 tiền tập sinh, và 25
thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
số 48A/40, Kp.8, phường Hố Nai, Biên Hoà, Đồng Nai.
9. Hội Dòng Mến Thánh Giá Tân Việt
– Hội Dòng Mến
Thánh Giá Tân Việt có tiền thân là Nhà Phước Cổ Việt di cư vào miền Nam năm
1954.
– Năm 1963, các
chị Nhà Phước được Hội Dòng Mến Thánh Giá Gò Vấp giúp huấn luyện để cải tổ
thành Hội Dòng Mến Thánh Giá Thái Bình-Tân Việt.
– Ngày
01/07/1964, Hội Dòng có lớp khấn đầu tiên, được xem là ngày thành lập Hội Dòng.
– Năm 1976, Đức Tổng
Giám Mục Phaolô Nguyễn Văn Bình cho phép Hội Dòng Mến Thánh Giá Thái Bình-Tân
Việt được độc lập theo Giáo Luật.
– Ngày
29/06/1995, được gọi là Hội Dòng Mến Thánh Giá Tân Việt, thuộc Tổng Giáo Phận
Sài Gòn.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 133 chị khấn trọn, 47 chị khấn tạm, 13 tập sinh, 8 tiền tập sinh, và 28
thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
2/2 Lê Lai, phường 12, quận Tân Bình,Tp.HCM.
10. Hội Dòng Mến Thánh Giá Thanh Hoá
– Năm 1932, Địa
Phận Thanh Hóa được tách ra từ Địa Phận Phát Diệm. Các Nhà Mến Thánh Giá Phát
Diệm thuộc Địa Phận Thanh Hóa, trở thành Mến Thánh Giá Thanh Hoá.
– Ngày
23/11/1932, là ngày khai sinh Hội Dòng Mến Thánh Giá Thanh Hóa.
– Tháng 07/1954,
có 112 chị di cư vào miền Nam, chỉ còn 13 chị ở lại Nhà Mẹ Thanh Hóa.
– Năm 1955, Đức
Cha Phêrô Phạm Tần đã phục hồi Hội Dòng Mến Thánh Giá Thanh Hóa. Có lớp khấn lần
đầu ngày 01.01.1957.
– Từ năm
1960-1990, Hội Dòng trải qua một thời kỳ rất khó khăn, bị phân tán.
– Ngày
02/02/1996, Hội Dòng có tám nữ tu tiên khấn, sau 31 năm bị gián đoạn từ năm
1965 đến năm 1996.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 246 chị khấn trọn, 91 chị khấn tạm, 37 tập sinh, 36 tiền tập sinh, và
87 đệ tử và tìm hiểu.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
10/626 Bà Triệu, phường Trường Thi, Tp.Thanh Hóa.
11. Hội Dòng Mến Thánh Giá Đà Lạt
– Hội Dòng Mến
Thánh Giá Đà Lạt có cùng nguồn gốc với Hội Dòng Mến Thánh Giá Thanh Hóa, nên có
cùng lịch sử ban đầu.
– Sau ngày
20/07/1954, 112 chị thuộc Hội Dòng Mến Thánh Giá Thanh Hóa di cư vào Miền Nam,
mỗi người theo phương tiện riêng.
– Năm 1955, quy tụ
và định cư tại Tân Thanh, Bảo Lộc.
– Ngày
02/02/2002, Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, ký sắc lệnh thiết lập Hội Dòng, với
tên gọi chính thức là Mến Thánh Giá Đà Lạt.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 442 chị khấn trọn, 74 chị khấn tạm, 36 tập sinh, 40 tiền tập sinh, và
60 thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
số 115 Lê Lợi, xã Lộc Thanh, thị xã Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng.
12. Hội Dòng Mến Thánh Giá Thủ Đức
– Năm 1954, hơn một
trăm chị em thuộc các Nhà Phước Bắc Ninh di cư vào Nam. Một số chị vào Dòng Ba
Đa Minh.
– Ngày
06/07/1964, được sự chấp thuận của Đức Tổng Giám Mục Phaolô Nguyễn Văn Bình,
cha Gioan Baotixita Đào Duy Du giúp các chị Nhà Phước Bắc Ninh còn lại được cải
tổ thành Mến Thánh Giá Bắc Ninh, và được huấn luyện theo tinh thần Dòng Mến
Thánh Giá Thanh Hoá, Tân Thanh, Bảo Lộc.
– Ngày
08/12/1965, ngày có lớp tập đầu tiên, được chọn làm ngày khai sinh Hội Dòng.
– Ngày
19/12/1966, có 22 chị tuyên khấn lần đầu, theo Hiến Pháp Nội Quy Dòng Mến Thánh
Giá Thanh Hóa.
– Năm 1970, Hội
Dòng được độc lập, nhưng vẫn sống theo Hiến Pháp và Nội Quy Hội Dòng Mến Thánh
Giá Thanh Hóa cho đến năm 1990.
– Năm 1990, nhận
Hiến Chương thử nghiệm của Bảy Hội Dòng Giáo Phận Sài Gòn.
– Ngày
29/06/1995, được gọi là Hội Dòng Mến Thánh Giá Thủ Đức, trực thuộc Đấng Bản Quyền
Tổng Giáo Phận Sài Gòn.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 175 chị khấn trọn, 78 chị khấn tạm, 23 tập sinh, 12 tiền tập sinh, và 40
thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
Số 26, đường 6, Kp.2, phường Bình Thọ, quận Thủ Đức, Tp.HCM.
13. Hội Dòng Mến Thánh Giá Vinh
– Năm 1846, khi địa
Phận Tây Đàng Ngoài được tách ra thành Địa Phận Nam Đàng Ngoài, các Tu Viện Mến
Thánh Giá đang hiện diện trên Địa Phận mới cũng được tách.
– Năm 1924, khi Địa
Phận Nam Đàng Ngoài được đổi tên là Địa Phận Vinh, các Tu Viện Mến Thánh Giá tại
đây được Đức Cha Joseph Éloy Bắc chấp nhận, nhưng chưa có lời khấn.
– Năm 1938, các
Tu Viện Thánh Giá tại Địa Phận Vinh mới được Đức Cha Joseph Éloy Bắc chính thức
nhìn nhận thuộc quyền Giám Mục. Tuy nhiên các Nhà vẫn độc lập.
– Thời Đức Cha
Gioan Baotixita Trần Hữu Đức (1952-1971), các Tu Viện Mến Thánh Giá trong Địa
Phận được cải tổ và thống nhất thành một Hội Dòng duy nhất lấy tên là Mến Thánh
Giá Vinh. Đức Cha đã nhờ ba nữ tu Mến Thánh Giá Thanh Hóa giúp huấn luyện.
– Ngày
21/11/1953, có 17 chị lớp đầu tiên được tuyên khấn lần đầu.
– Ngày
21/11/1996, lễ khấn lần đầu của 13 tập sinh được cử hành tại nguyện đường Nhà Mẹ
Xã Đoài, sau 25 năm gián đoạn.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 402 chị khấn trọn, 427 chị khấn tạm, 77 tập sinh, 36 tiền tập sinh, và
178 thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
Xã Đoài, Nghi Diên, Nghi Lộc, Nghệ An.
14. Hội Dòng Mến Thánh Giá Nha Trang
– Hội Dòng Mến
Thánh Giá Nha Trang được sinh ra từ Tu Viện Hướng Phương tại Bố Chính, một
trong bảy Tu Viện Mến Thánh Giá Vinh.
– Năm 1954, rời
quê mẹ Quảng Bình, 33 chị theo dòng người di cư vào Đà Nẵng rồi cập bến Nha
Trang, được Đức Cha Marcel Piquet cho phép tạm trú tại Dòng Mến Thánh Giá Bình
Cang, nay là Dòng Khiết Tâm Đức Mẹ Nha Trang.
– Sau đó, được
phép Đức Cha, các chị chuyển đến Tân Bình, cách thành phố Nha Trang 32 km về
phía nam.
– Năm 1955, Hội
Dòng Mến Thánh Giá Tân Bình đã được Đức Cha Marcel Piquet nhìn nhận là con cái
của Địa Phận.
– Ngày
03/08/1962, Tập Viện được chính thức mở tại Tân Bình, Đức Cha nhờ hai nữ tu Mến
Thánh Giá Đà Lạt giúp huấn luyện.
– Ngày
06/08/1963, Nhà Dòng Mến Thánh Giá Tân Bình có Thánh Lễ tuyên khấn đầu tiên cho
năm chị theo Hiến Pháp Nhà Dòng Mến Thánh Giá Vinh.
– Ngày
29/06/1995, Hội Dòng Mến Thánh Giá Tân Bình được Tòa Thánh ban hành Nghị định
thiết lập và chính thức mang tên là Hội Dòng Mến Thánh Giá Nha Trang.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 373 chị khấn trọn, 139 chị khấn tạm, 27 tập sinh, 26 tiền tập sinh, và
78 thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
thôn Văn Tứ Tây, xã Cam Hòa, huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hoà.
15. Hội Dòng Mến Thánh Giá Hưng Hóa
– Năm 1943, Hội
Dòng Mến Thánh Giá Hưng Hóa được thành lập do Đức Cha Gustave Vandale Vạn, được
bốn nữ tu Hội Dòng Mến Thánh Giá Phát Diệm giúp huấn luyện. Cơ sở đầu tiên tại
tỉnh Yên Bái.
– Ngày
15/10/1949, sáu chị lớp tập đầu tiên được tuyên khấn lần đầu tại giáo xứ Vật Lẫm.
– Ngày
18/01/1957, chị em dời trụ sở Nhà Mẹ từ Yên Bái về thị xã Sơn Tây, sau này là tỉnh
Hà Tây, thuộc thành phố Hà Nội.
– Năm 1981, Hội
Dòng chính thức mở cửa đón nhận các ơn gọi trở lại, sau gần 30 năm gián đoạn vì
thời cuộc.
– Ngày
06/12/2003, Đức Cha Antôn Vũ Huy Chương, Giám Mục Giáo Phận đã chính thức phê
chuẩn Hiến Chương cho Hội Dòng.
– Ngày
26/07/2010, được phép của Đức Cha Antôn, Nhà Mẹ chuyển vào địa điểm mới tại khu
7, phường Trung Sơn Trầm, thị xã Sơn Tây, thành phố Hà Nội.
– Nhân sự: Hội Dòng
có 222 chị khấn trọn, 138 chị khấn tạm, 43 tập sinh, 14 tiền tập sinh, và 75
thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
khu 7, phường Trung Sơn Trầm, thị xã Sơn Tây, Tp. Hà Nội.
16. Hội Dòng Mến Thánh Giá Qui Nhơn
– Dòng Mến Thánh
Giá An Chỉ – Qui Nhơn được thành lập trước Lễ Giáng Sinh năm 1671, do Đức Cha
Pierre Lambert de la Motte.
– Thời gian đạo
Công Giáo bị bách hại, các nữ tu về nhà cha mẹ hoặc phân tán đi nhiều nơi. Các
cộng đoàn bị xoá sổ ở chốn này, rồi được lập nên ở nơi khác.
– Ngày
02/03/1929, Thánh Bộ đã ban sắc lệnh chuẩn y việc thành lập Hội Dòng Mến Thánh
Giá Gò Thị – Qui Nhơn.
– Năm 1965, do
hoàn cảnh chiến tranh, Nhà Mẹ phải dời về Qui Nhơn.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 384 chị khấn trọn, 98 chị khấn tạm, 34 tập sinh, 18 tiền tập sinh, và
26 thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
132 đường Trần Hưng Đạo, Tp. Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.
17. Hội Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm
– Thành lập năm
1840. Sau đó, các chị phải phân tán vì chiến tranh, 20 năm sau mới quy tụ lại
được ở Thủ Thiêm.
– Năm 1885, Hội
Dòng được cải tổ và có lời khấn, nhưng chỉ là lời khấn tạm từng năm.
– Năm 1971, lần đầu
tiên Hội Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm có 116 chị tuyên khấn vĩnh viễn.
– Do chiến tranh,
ly tán nên nhiều tài liệu của Hội Dòng bị thất lạc, vì thế, ngày 25/03/1974, Đức
Tổng Giám Mục Phaolô Nguyễn Văn Bình đã ký Sắc lệnh Thiết Lập Hội Dòng Mến
Thánh Giá Thủ Thiêm.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 401 chị khấn trọn, 103 chị khấn tạm, 27 tập sinh, 27 tiền tập sinh, và
30 thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
số 76 đường Ven Sông Sài Gòn, phường Thủ Thiêm, quận 2, Tp.HCM.
18. Hội Dòng Mến Thánh Giá Tân Lập
– Thành lập năm
1960, do cha Vinh Sơn Phạm Chí Thiện, sau khi được phép của Đức Giám Mục Simon
Hòa Nguyễn Văn Hiền và được Hội Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm giúp huấn luyện.
Các chị tiên khởi thuộc hai Nhà Phước Trung Đồng và Đông Thành, Thái Bình, di
cư vào miền Nam.
– Ngày
08/09/1961, có năm chị được tuyên khấn lần đầu tại nhà thờ giáo xứ Tân Lập, do
Đức Tổng Giám Mục Phaolô Nguyễn Văn Bình chủ sự.
– Ngày
21/10/1964, Đức Tổng Giám Mục Phaolô Nguyễn Văn Bình đã ký văn bản thiết lập Hội
Dòng Mến Thánh Giá Tân Lập.
– Ngày
29/06/1995, Hội Dòng chính thức thuộc Tổng Giáo Phận Sài Gòn và xác nhận tên gọi
là Mến Thánh Giá Tân Lập.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 183 chị khấn trọn, 52 chị khấn tạm, 16 tập sinh, 9 tiền tập sinh, và 28
thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
số 02, đường 27, phường Bình Trưng Đông, quận 2, Tp.HCM.
19. Hội Dòng Mến Thánh Giá Huế
– Thành lập năm
1719, do linh mục thừa sai Pierre de Sennemand.
– Thời gian bị
bách hại, chị em bị phân tán, chịu bắt bớ, tù tội, chịu chết vì đạo.
– Từ năm 1962, Đức
Tổng Giám Mục Phêrô Ngô Đình Thục canh tân và hiệp nhất các Phước Viện tại Huế,
tiếp đến là Đức Tổng Giám Mục Philipphê Nguyễn Kim Điền.
– Năm 1990, tên gọi
chính thức là Hội Dòng Mến Thánh Giá Huế.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 356 chị khấn trọn, 98 chị khấn tạm, 22 tập sinh, 13 tiền tập sinh, và
75 thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ nhà Mẹ:
113 Trần Phú, Tp. Huế, tỉnh Thừa Thiên.
20. Hội Dòng Mến Thánh Giá Phan Thiết
– Hội Dòng Mến
Thánh Giá Phan Thiết được tách ra từ Hội Dòng Mến Thánh Giá Huế.
– Ngày
17/04/1984, Đức Cha Nicolas Huỳnh Văn Nghi ra quyết định số 17 thiết lập Hội
Dòng Mến Thánh Giá Phan Thiết theo Giáo Luật.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 358 chị khấn trọn, 140 chị khấn tạm, 42 tập sinh, 25 tiền tập sinh, và
70 thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
Đội 3, Thôn I, Tân An, HT 5, Hàm Tân, Bình Thuận.
21. Hội Dòng Mến Thánh Giá Bà Rịa
– Hội Dòng Mến
Thánh Giá Bà Rịa được tách ra từ Hội Dòng Mến Thánh Giá Huế.
– Ngày 01/05/2008,
Đức Cha Tôma Nguyễn Văn Trâm, Giám Mục Giáo Phận Bà Rịa, ký Sắc lệnh thiết lập
Hội Dòng Mến Thánh Giá Bà Rịa.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 170 chị khấn trọn, 36 chị khấn tạm, 20 tập sinh, 24 tiền tập sinh, và
42 thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
01 Sơn Thuận, Xuân Sơn, Châu Đức, Bà Rịa, Vũng Tàu.
22. Hội Dòng Mến Thánh Giá Cái Nhum
– Thiết lập ngày
16/06/1800, do Đức Cha Jean Labartette.
– Thời gian đạo bị
bách hại, các cộng đoàn phải giải tán.
– Năm 1876, Hội
Dòng được cải tổ và có lời khấn, nhưng chỉ là khấn tạm từng năm.
– Năm 1973, theo
tinh thần canh tân của Công Đồng Vatican II, lần đầu tiên Hội Dòng có 40 chị em
được khấn trọn đời.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 169 chị khấn trọn, 49 chị khấn tạm, 11 tập sinh, 5 tiền tập sinh, và 30
thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
Long Huê, Long Thới, Chợ Lách, Bến Tre.
23. Hội Dòng Mến Thánh Giá Cái Mơn
– Thành lập năm
1844, do Đức Cha Dominique Lefèbvre (Ngãi).
– Năm 1851, Đức
Cha Miche Mịch đặt nữ tu Matta Nguyễn Thị Lành làm Bà Nhất, Nhà Dòng chính thức
được nhìn nhận với danh hiệu Dòng Mến Thánh Giá Cái Mơn.
– Năm 1864, Hội
Dòng được cải tổ và có lời khấn, nhưng chỉ là khấn tạm từng năm.
– Năm 1972, lần đầu
tiên Hội Dòng tổ chức lễ khấn trọn đời cho 158 chị em sau 128 năm thành lập.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 300 chị khấn trọn, 68 chị khấn tạm, 14 tập sinh, 41 tiền tập sinh, và
15 thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
ấp Vĩnh Bắc, xã Vĩnh Thành, huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre.
24. Hội Dòng Mến Thánh Giá Chợ Quán
– Năm 1852, theo
lệnh của Đức Cha Lefèbvre Dominique Ngãi, bà Matta Nguyễn Thị Lành, Bề Trên Nhà
Phước Mến Thánh Giá Cái Mơn, đã gởi năm nữ tu đến Chợ Quán để lập Tu Viện mới.
– Năm 1925, Hội
Dòng được cải tổ và có lời khấn, nhưng chỉ là khấn tạm từng năm.
– Ngày
27/07/1970, lần đầu tiên Hội Dòng có 157 chị được khấn trọn đời.
– Ngày
25/03/1974, Đức Tổng Giám Mục Phaolô Nguyễn Văn Bình ký sắc lệnh thiết lập Hội
Dòng Mến Thánh Giá Chợ Quán.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 306 chị khấn trọn, 57 chị khấn tạm, 28 tập sinh, 9 tiền tập sinh, và 54
thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
118 Trần Bình Trọng, phường 2, quận 5, TP.HCM.
25. Hội Dòng Mến Thánh Giá Mỹ Tho
– Năm 1960, Đức
Cha Giuse Trần Văn Thiện giao cho cha Antôn Lê Quang Thạnh, chánh xứ Tân An,
thành lập một dòng nữ cho Giáo Phận.
– Ngày
14/01/1968, Hội Dòng được Đức Khâm Sứ Tòa Thánh, Angelo Palmas xác nhận.
– Năm 1976, Hội
Dòng Mến Thánh Giá Chợ Quán cử các chị đến giúp điều hành và huấn luyện cho Hội
Dòng Mến Thánh Giá Tân An.
– Năm 1973, Hội
Dòng có 2 khấn sinh đầu tiên do Đức Cha Giuse Trần Văn Thiện, Giám Mục Giáo Phận
chủ sự Thánh Lễ và nhận lời khấn.
– Ngày
19/03/1974, Đức Hồng Y Angelo Rossi, Tổng Trưởng Bộ Phúc Âm Hóa Các Dân Tộc, ký
sắc lệnh thiết lập Hội Dòng Mến Thánh Giá Tân An.
– Ngày
26/11/2016, Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm, Giám Mục Giáo Phận Mỹ Tho, đã công bố
sắc lệnh đổi tên Hội Dòng Mến Thánh Giá Tân An thành Hội Dòng Mến Thánh Giá Mỹ
Tho.
– Nhân sự: Hội
Dòng có 67 chị khấn trọn, 22 chị khấn tạm, 4 tập sinh, 13 tiền tập sinh, và 16
thanh tuyển sinh.
– Địa chỉ Nhà Mẹ:
382 Quốc Lộ 1, phường 4, Tp.Tân An, tỉnh Long An.
26. Các Hội Dòng Mến Thánh Giá Thái Lan, Lào và Campuchia
Thái Lan có 3 Hội
Dòng Mến Thánh Giá là Chanthaburi, Ubonratchathani và Tharae; Lào có 1 Hội Dòng
là Xieng Wang; Campuchia có 1 là Kompong Cham.
Hội Dòng Mến Thánh Giá Chanthaburi: được thành lập năm 1830. Nhân sự Hội Dòng có
112 chị khấn trọn, 6 chị khấn tạm, 2 tập sinh, 7 tiền tập sinh, và 2 thanh tuyển
sinh.
Hội Dòng Mến Thánh Giá Ubonratchathani: được thành lập năm 1889. Nhân sự Hội Dòng có 101
chị khấn trọn, 11 chị khấn tạm, 1 tập sinh, 3 tiền tập sinh, và 2 thanh tuyển
sinh.
Hội Dòng Mến Thánh Giá Tharae: được thành lập năm 1922. Nhân sự Hội Dòng có 81
chị khấn trọn, 18 chị khấn tạm, 2 tập sinh, và 1 thanh tuyển sinh.
Hội Dòng Mến Thánh Giá Xieng Wang: được thành lập năm 1900. Nhân sự Hội Dòng có 24
chị khấn trọn, 7 chị khấn tạm, 1 tiền tập sinh, và 2 thanh tuyển sinh.
Hội Dòng Mến Thánh Giá Kompong Cham[2]: được tái lập năm 2004. Nhân sự Hội Dòng có 3 chị khấn trọn, 1 chị khấn tạm, và 2 tập
sinh.
Trong suốt lịch sử
tồn tại, Dòng Mến Thánh Giá nói chung và từng Hội Dòng nói riêng, như một bức
tranh được phác thảo khá đầy đủ với nhiều màu sắc: khi thịnh, lúc suy, khi được
tự do, lúc bị cấm đoán; khi được quan tâm nâng đỡ, lúc bị quên lãng. Trên tất cả,
Dòng Mến Thánh Giá là công trình của Thiên Chúa, tuy có lúc âm thầm, nhỏ bé,
nhưng vẫn tồn tại và phát triển, để với Linh đạo Mến Thánh Giá, chị em thực thi
sứ vụ ơn gọi của mình mà Đấng Sáng Lập đã được linh hứng và chuyển trao cho chị
em.
NHÌN LẠI LỊCH SỬ DÒNG MẾN THÁNH GIÁ
Trong diễn văn
khai mạc Công Đồng Chung Vatican II ngày 11/10/1962,Thánh Giáo Hoàng Gioan
XXIII có nói: “Lịch sử là thầy dạy về cuộc sống”. Và trong Thư Chung của Hội Đồng
Giám Mục Việt Nam ngày 01/05/1980, các Đức Giám Mục cũng nhìn nhận rằng: “Lịch
sử luôn pha lẫn ánh sáng và bóng tối, cũng như đời sống những người con của
Chúa vẫn có cả ân sủng và tội lỗi”. Hai tư tưởng trên đây được đề cập như sự hướng
dẫn cho việc nhìn lại Lịch Sử 350 năm của Dòng Mến Thánh Giá.
Với một tầm nhìn
tích cực và ý thức trách nhiệm về những thăng trầm, những ánh sáng và bóng tối,
những hoa trái và hậu quả của một quá khứ đầy biến động, người nữ tu Mến Thánh
Giá thêm xác tín mình được mời gọi bước theo Đức Giêsu-Kitô trên đường Thánh
Giá. Suốt hành trình lịch sử 350 năm, “lòng yêu mến Đức Giêsu- Kitô chịu đau khổ,
chịu chết trên Thánh Giá” luôn là nguồn sức sống giúp người nữ tu Mến Thánh Giá
can đảm dấn thân cho tình yêu cứu độ, trong sự trung thành với căn tính của
mình. Thật vậy, nguy cơ mất căn tính Mến Thánh Giá từ hậu bán thế kỷ XVII đến
tiền bán thế kỷ XX đã gây nên nhiều cuộc “cắt tỉa” đau đớn và tiếc nuối cho Mến
Thánh Giá, nhưng tất cả đều nằm trong sự quan phòng yêu thương của Thiên Chúa.
Trước những thách đố thay đổi tên gọi Mến Thánh Giá, chị em vẫn kiên vững trong
sự hiệp thông với Đấng Chịu-Đóng- Đinh, liên lỉ gắn kết với Người bằng một tình
yêu lớn nhất. Như cành nho gắn liền với Cây Nho, cành nào sinh hoa trái, thì
Thiên Chúa cắt tỉa cho nó sinh nhiều hoa trái hơn. Quả thế, chính nhờ những cuộc
cắt tỉa, chiết cành ấy, mà gốc cổ thụ Mến Thánh Giá đã phát sinh những mầm sống
mới. Nhiều cộng đoàn Mến Thánh Giá đã được hình thành và phát triển ngày một lớn
mạnh, trải dài từ Bắc chí Nam và vươn xa đến hải ngoại. Mặt khác, dòng nhựa
linh đạo Mến Thánh Giá khắc khổ, khiêm tốn, nhưng dẻo dai, đã góp phần làm trổ
sinh những hoa trái ngọt ngào của linh đạo Thánh Mẫu trong một số dòng nữ tại
Việt Nam và Vùng Đông Nam Á.
Hôm nay, chị em cảm
thấy an tâm và đầy tin tưởng, cùng nhau hướng về một tương lai tươi sáng và
tràn đầy hy vọng để viết tiếp trang sử của Dòng:
– An tâm, vì mỗi
tu hội đều được Công Đồng Vatican II và Tòa Thánh tôn trọng nét đẹp đặc thù của
mình, tất cả đều được mời gọi tham dự vào đời sống Giáo Hội.
– An tâm, vì
không còn nguy cơ mất căn tính Mến Thánh Giá. Điều này được đảm bảo khi Công Đồng
Vatican II và Tòa Thánh khuyến khích mỗi tu hội đang hiện hữu thực hiện sự canh
tân thích nghi bằng cách trở về nguồn, quy chiếu về Phúc Âm và về gia sản tinh
thần của mình, nhưng không khuyến khích việc đổi một tu hội có sẵn thành một tu
hội mới, mang tên gọi và căn tính mới.
Từ năm 1985, đáp
lại lời mời gọi của Công Đồng Vatican II về việc canh tân thích nghi đời sống
tu trì, nhờ sự giúp đỡ tận tình của Đức Cố Tổng Giám Mục Phaolô Nguyễn Văn
Bình, Tổng Giáo Phận Sài Gòn, và sự đồng hành của cha Cố Vấn Phi Khanh Vương
Đình Khởi, các Hội Dòng Mến Thánh Giá đã cùng nhau trở về nguồn để tìm lại
nguyên hứng ban đầu của Đấng Sáng Lập, để nhận thấy mình là con một Cha, cùng
chung một linh đạo và phục vụ theo một sứ mạng.
Cũng trong thời
điểm này, nhờ sự khuyến khích của các Đấng Bản Quyền, mà “Hiệp Hội Nam Nữ Tín Hữu
Mến Thánh Giá Chúa Giêsu Kitô Chúa Chúng Ta” gọi tắt là “Hiệp Hội Mến Thánh Giá
Tại Thế”, đã tàn lụi vì những biến động trong lịch sử, đang dần hồi sinh. Với số
thành viên trên 14.000, Hiệp Hội này như cánh tay nối dài của các nữ tu Mến
Thánh Giá để phục vụ cho công cuộc loan báo Tin Mừng trong nhiều lãnh vực.
Hiện nay, Đại Gia
Đình Mến Thánh Giá có 30 Hội Dòng: Việt Nam có 24 Hội Dòng trải dài từ Bắc đến
Nam, Thái Lan có 3 Hội Dòng, Lào có 1 Hội Dòng, Campuchia có 1 Hội Dòng, và Hoa
Kỳ có 1 Hội Dòng, với gần 9.000 nữ tu, trên 1.000 tập sinh và tiền tập sinh,
cùng nhiều ứng sinh tìm hiểu.
Hơn bao giờ hết,
cuộc canh tân thích nghi đời sống và sinh hoạt của Dòng Mến Thánh Giá, dưới sự
hướng dẫn của Chúa Thánh Thần qua bàn tay chở che của Mẹ Hội Thánh, đang củng cố
niềm xác tín cốt lõi của chị em: Linh đạo Mến Thánh Giá, cuối cùng chính là
linh đạo Phúc Âm tinh ròng, với sự tập trung đặc biệt vào mầu nhiệm Vượt Qua của
Đức Kitô, Đấng đã sống, đã chết và sống lại vì mọi người. Với niềm xác tín đó,
Đại Gia Đình Mến Thánh Giá tràn đầy tin tưởng và lạc quan, hướng về tương lai với
lòng biết ơn sâu sắc đối với Thiên Chúa của lịch sử và đối với Mẹ Hội Thánh.
Trích Tập san Hiệp Thông / HĐGMVN Số 116
(tháng 1 & 2 năm 2020)
Xin đọc thêm:
Bài 1: 350 Năm Dòng Mến Thánh Giá: Cuộc đời Đức cha Pierre Lambert De La Motte
Bài 2: 350 năm Dòng Mến Thánh Giá: Lịch sử Dòng Mến Thánh Giá thời kỳ đầu (1670 – 1700)
Bài 3: 350 năm Dòng Mến Thánh Giá: Lịch sử thời kỳ tử đạo (thế kỷ XVIII – XIX)
Bài 4: 350 năm Dòng Mến Thánh Giá: Công cuộc canh tân Dòng Mến Thánh Giá thế kỷ XX
[1] X.
Nhóm NCLĐMTG, “Phần II: Các Hội Dòng Mến Thánh Giá”, trong Lịch Sử Dòng Mến Thánh Giá, 2018. Về nhân sự các Hội Dòng, theo
thống kê năm 2018-2010.
[2] Ngay từ năm
1770, cha Levavasseur đã thành lập Nhà Mến Thánh Giá tại Campuchia. Đến năm
1942, Dòng Mến Thánh Giá ở đây được chuyển thành Dòng Con Đức Mẹ Nam Vang. Vì
các nữ tu Dòng Con Đức Mẹ Nam Vang hầu hết là người Việt Nam, nên năm 1970, các
chị cùng với những người Việt khác rời Campuchia về Việt Nam. Khi về Việt Nam,
Dòng Con Đức Mẹ Nam Vang gia nhập Giáo Phận Phú Cường. Hiện nay, Dòng có tên
gọi là Con Đức Mẹ Phú Cường.
