Chẳng những là các linh hồn trong luyện ngục không được hưởng nhan thánh Chúa và phải chịu lửa nóng nảy thiêu đốt, mà lại phải chịu nhiều sự khốn cực khác nữa : Sự luôn nhớ đến Đức Chúa Trời là Cha nhân lành vô cùng đã dựng nên mình, đã cứu chuộc mình, đã ban muôn vàn ơn cho mình, mà mình chẳng những là không báo ơn trả nghĩa, lại còn khinh mạt dể duôi, phạm nhiều tội phản nghịch cùng Người vì một chút lợi hèn thế gian cho được theo ma quỷ thế gian và xác thịt, linh hồn luôn luôn phải đau đớn phàn nàn hối tiếc như con sâu rúc rỉa trong lòng luôn luôn mãi mãi.
Đành rằng các linh hồn ở luyện ngục chỉ phải chịu khổ cự như con sâu cắn rứt một thời gian thôi, nhưng còn phải giam phạt ngày nào, thì đau đớn khốn cực ngày ấy. Lửa luyện ngục chẳng khác nào như đèn như đuốc soi chiếu tận đáy lòng cho biết những tội mình có thể tránh mà không tránh, lại còn cả lòng dám phạm, và còn muôn vàn tội khác mình lấy làm thường chẳng xem sao ; biết bao là ơn Đức Chúa Trời ban cho để làm việc lành, lá nh sự dữ mà đã cả lòng dám chê chối…Linh hồn thấy rõ ràng những tệ bạc của mình nên lo buồn phàn nàn trách mình rằng : Lạy Chúa là đấng nhân lành và công bằng vô cùng, lý đoán Chúa đã ra cho con thật là chính đáng ; con xưng thật con phải phạt trong lửa này thì thật là phải lắm. Xin chúa thương xót con và thương xót hết mọi linh hồn.
Về phần ta, khi suy sự các linh hồn nơi luyện ngục luôn luôn phải đau đớn phàn nàn trách mình như thế, thì phải dốc lòng mà chừa cho dứt tội lỗi, cùng phải ra sức hãm mình đền tội ở đời này cho khỏi phải đau đớn cay đắng trong luyện ngục đời sau.
Lạy Chúa xin Chúa phạt con, cho con chịu nhiều sự khốn khó ở đời này, để con khỏi phải phạt trong lửa luyện ngục ở đời sau.
Lại các linh hồn nơi luyện ngục khi suy đến những việc lành mình có thể làm mà đã bỏ qua không làm ; khi nhớ đến muôn vàn ơn Đức Chúa Trời đã ban mà bỏ hư mất hay là chẳng dùng nên thì càng lo buồn trách mình hơn nữa. Vì chưng chẳng những Đức Chúa Trời không để mình thiếu thốn gì về phần linh hồn, mà lại đã ban ơn dư dật. Trước hết Người đã cho vào đạo thánh Chúa, đã lo liệu cho chịu phép Giải tội, và phép Mình Thánh nhiều lần, đã cho bao nhiêu lời giảng dạy khuyên bảo, đã được xem bao nhiêu gương sáng. Lẽ ra phải dùng những ơn ấy mà đi đàng nhân đức nên trọn lành nên thánh hơn mấy phải ; song thương ôi, mình đã bỏ hư mất, đã dùng không nên, đã làm biếng việc lành, đã ươn ái trễ nải việc làm tôi Chúa, cho nên phải chịu phạt trong luyện ngục lâu năm lâu tháng, thật là tại tội mình, chẳng phải tại ai đâu.
Về phần ta, ta hãy cầm trí mà suy những việc ta đã làm, những cách ta ăn ở từ xưa đến nay, thì ta cũng có đủ lý lẽ mà phàn nàn trách mình ta nữa ; vì những tội ta phạm thì nhiều, mà những việc lành phúc đức thì ít ỏi biết bao ! Ta cũng chẳng hay cầu nguyện cùng làm việc lành giúp đỡ các linh hồn là mấy, cho nên từ nay phải dốc lòng chừa bỏ tội lỗi, đi đàng nhân đức và chịu khó cầu nguyện và làm việc lành cứu giúp các linh hồn.
Lạy Đức Chúa Cha, xin ban cho con được vâng theo ý Cha mà sửa mình lại. Lạy Đức Chúa Giêsu nhân lành vô cùng, xin vì công nghiệp vô cùng của Chúa mà tha thứ cho các linh hồn ở luyện ngục đang phàn nàn trách mình luôn mãi ; xin đưa các linh hồn ấy ra khỏi nơi tối tăm mà lên nơi vui vẻ sáng láng đời đời. Amen.
THÁNH TÍCH
Thày cả Jerson cho chép chuyện một bà góa kia chỉ có một con trai, chẳng may bà ngã bệnh nặng mà chết. Con trai bà là đứa khô khan ngỗ nghịch chẳng cầu nguyện, xin lễ cho bà bao giờ. Đức Chúa Trời tha phép cho bà hiện về trách con rằng : Hỡi con, mẹ phải chịu khốn cực trong luyện ngục lâu năm lâu tháng rồi mà con không thương mẹ, chẳng giúp đỡ mẹ chút nào ? Mẹ chẳng thể kể hết những hình khổ mẹ đang chịu trong lửa rất nóng nảy rát rúa ấy được, nhưng có sự này làm mẹ đau đớn cực lòng hơn hết mọi sự, là mẹ hằng nhớ đến biết bao ơn lành Chúa đã ban cho mẹ, mà mẹ đã không dùng mà nên lành nên thánh. Ôi hỡi con ! con hãy thương mẹ, hãy cứu linh hồn mẹ ra khỏi hình khổ dữ dằn này. Hãy đọc kinh cầu nguyện, làm việc lành phúc đức đền tội lỗi mẹ. Phần con, hãy sửa mình lại, hãy lo giữ đạo cho trọn, hãy chịu khó đền tội ở đời này, cho khỏi khốn nạn đời sau. Nói những lời ấy xong thì biến đi.
Cậu con trai nghe thấy lời ấy thì sợ hãi kinh khiếp quá ! Cậu đã sửa mình và chẳng bỏ qua ngày nào mà không làm việc lành chỉ cho mẹ.
Trích sách Tháng Các Linh Hồn