Sau khi Chúa Giêsu sống lại và sau khi Ngài lên trời, Đức Mẹ sống ở đâu? Dù các Sách Thánh không nói chính xác Mẹ ở đâu nhưng các Sách Thánh cũng cho một vài chỉ dẫn. Theo một cách chung thì Thánh Giuse đã qua đời trong thời gian Chúa Giêsu chịu thương khó, nên khi đó Ngài lo cho mẹ mình. Khi chêt’, Chúa Giêsu đã trối cho người môn đệ yêu quý của mình lo cho Mẹ.
“Khi thấy thân mẫu và môn đệ mình thương mến đứng bên cạnh, Đức Giê-su nói với thân mẫu rằng: ‘Thưa Bà, đây là con của Bà.’ Rồi Người nói với môn đệ: ‘Đây là mẹ của anh.’ Kể từ giờ đó, người môn đệ rước bà về nhà mình” (Ga 19, 26-27).
Theo đa số nhà chú giải, người môn đệ này là Thánh Gioan. Thật vậy, sách Công vụ Tông đồ cũng chính xác nói Thánh Gioan chăm sóc cho Đức Mẹ ở Giêrusalem:
“ Bấy giờ các ông từ núi gọi là núi Ô-liu trở về Giê-ru-sa-lem. Núi này ở gần Giê-ru-sa-lem, cách đoạn đường được phép đi trong ngày sa-bát. Trở về nhà, các ông lên lầu trên, là nơi các ông trú ngụ. Đó là các ông: Phê-rô, Gio-an, Gia-cô-bê, An-rê, Phi-líp-phê, Tô-ma, Ba-tô-lô-mê-ô, Mát-thêu, Gia-cô-bê con ông An-phê, Si-môn thuộc nhóm Quá Khích, và Giu-đa con ông Gia-cô-bê. Tất cả các ông đều đồng tâm nhất trí, chuyên cần cầu nguyện cùng với mấy người phụ nữ, với bà Ma-ri-a thân mẫu Đức Giê-su, và với anh em của Đức Giê-su” (Cv 1, 12-14).
Giêrusalem…
Như thế có nghĩa Mẹ Maria ở với các tông đồ ở Giêrusalem sau khi Chúa Giêsu chêt’, sống lại và lên trời. Theo Truyền thống, Mẹ sẽ ở đây đến cuối đời, Mẹ đi con đường thánh giá mỗi ngày để sống lại các thử thách mà con mình đã phải chịu. Đức Mẹ lên trời ở Giêrusalem trước sự có mặt của các tông đồ.
Ngày nay vẫn còn một nhà thờ được xây ở gần Núi Ô-liu. Nhà thờ này là nơi để thi hài Đức Mẹ và được Giáo hội Chính thống tôn kính. Thành phố Giêrusalem có đan viện Dormition do các tu sĩ Dòng Biển Đức chăm sóc. Theo truyền thống công giáo và chính thống giáo, Đức Mẹ lên trời ở một trong các nơi này.
… hay Êphêsô
Theo một chỉ dẫn khác thì Thánh Gioan ở Êphêsô. Nhiều người nghĩ rằng ngài ở đó với Mẹ Maria cho đến khi Mẹ lên trời. Giả thuyết này được Chân phước Anne Catherine Emmerich ghi nhận, vì theo nữ thần nghiệm Đức ở thế kỷ 19 thì bà có nhiều thị kiến theo đó căn nhà của Đức Mẹ ở Êphêsô.
Chính nữ tu Maria Mandat-Grancey, một nữ tu người Pháp thuộc Dòng Nữ tử bác ái Vinh Sơn, bề trên cộng đoàn Smyrne ở Thổ Nhĩ Kỳ năm 1890, đã khám phá ở Êphêsô có một căn nhà có từ thế kỷ thứ nhất. Được khám phá trong những lần tìm kiếm năm 1891, căn nhà bị chôn vùi dưới đống gạch vụn đỗ nát của một nhà thờ được xây vào thế kỷ thứ 4. Từ đó căn nhà này được nhiều người đi hành hương đến thăm và được ba giáo hoàng của thế kỷ 20 đến thăm, giáo hoàng Phaolô VI, Gioan-Phaolô II và Bênêđictô XVI.
Vì thế có một vài nghi vấn về nơi Đức Mẹ sống cuối đời cho đến khi lên trời. Sách Thánh kín đáo về đời sống của Đức Mẹ cũng như đời sống ẩn giật của Chúa Giêsu khi Ngài sống với Thánh Giuse và Đức Mẹ.
Căn nhà Đức Mẹ ở Êphêsô. Đền thánh được xây trên đồi Bülbül Dag gần Êphêsô, Thổ Nhĩ Kỳ được cả tín hữu Kitô giáo và hồi giáo đến viếng. Theo truyền thống, đền thánh này được xây trên di tích căn nhà của Đức Mẹ. Chính nơi đây, sau khi con mình bị đóng đinh, Đức Mẹ về ở với Thánh Gioan và Mẹ ở đây cho đến ngày Mẹ lên trời.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
