Ðọc Tin Mừng của Chúa Giêsu, chúng ta đi từ ngạc nhiên này tới ngạc nhiên khác, từ bỡ ngỡ này tới bỡ ngỡ khác. Chúa Giêsu khi đi rao giảng, có người theo, người từ khước, người chống đối. Nhóm Biệt phái và Pharisêu luôn tìm cách bắt bẻ, gài bẫy để ám hại Ngài. Do đó, các nhóm chống đối thường tranh luận, không phải để tìm hiểu, nhưng là tìm những sơ hở hầu bắt và giết Ngài.
Ðối với Chúa Giêsu, không có một câu hỏi nào, một vấn nạn nào mà những nhà thông luật, nhóm Pharisêu, Biệt phái và Kinh sư có thể dựa vào bắt bẻ được, bởi vì Ngài là Chúa của họ. Chúa Giêsu đã nhiều lần làm cho họ chưng hửng, bỡ ngỡ và xấu hổ. Họ cứ tưởng đem tới một phụ nữ phạm tội ngoại tình, Chúa sẽ ra lệnh ném đá… Rồi đến cả việc đóng thuế, Chúa trả lời: “Của Xêda, trả cho Xêda. Của Thiên Chúa, trả cho Thiên Chúa”. Những người Pharisêu và bè nhóm Hêrôđê muối mặt vì câu trả lời khôn ngoan, sâu sắc của Chúa Giêsu. Nhóm Sađucêô không tin có sự sống lại, họ đã đem ra một ví dụ ngớ ngẩn, mơ hồ, hòng giăng bẫy và bắt bẻ, nhưng Chúa đã trưng ra câu Kinh Thánh trong sách Xuất Hành (3,6): “Thiên Chúa của Abraham, Thiên Chúa của Isaac, Thiên Chúa của Giacóp, Người không phải Thiên Chúa của kẻ chết, nhưng là của kẻ sống”. Nghe Chúa trả lời, những người Sađucêô im lặng, không dám hó hé gì. Tuy nhiên, những người Pharisêu lại tiếp tục vào cuộc tranh luận, lần này, một người thông luật trong nhóm hỏi Ðức Giêsu: “Thưa Thầy, trong sách luật Môsê, điều răn nào là điều răn lớn nhất?”.
Chúng ta được biết vào thời Chúa Giêsu, sách luật gồm không hơn không kém 613 điều răn, các Kinh sư phân ra 365 điều cấm tương đương với mỗi ngày trong năm và 243 điều truyền. Những nhà lãnh đạo tôn giáo lúc đó còn bày ra thêm rất nhiều điều nhỏ nhặt để làm cho dân mệt mỏi. Họ bày ra luật nhưng không thi hành, chỉ bắt người dân thi hành mà thôi.
Trước câu đánh đố này, Chúa Giêsu trả lời rất thẳng thắn khi đi vào điểm chính yếu. Ngài trưng ra câu Kinh Thánh của Sách Ðệ Nhị Luật (6,4-5): “Nghe đây, hỡi Israen, Ðức Chúa, Thiên Chúa chúng ta, là Ðức Chúa duy nhất. Hãy yêu mến Ðức Chúa, Thiên Chúa của anh em, hết lòng, hết dạ, hết sức anh em”. Ðiểm độc đáo là Ngài liên kết điều răn thứ nhất: yêu mến Ðức Chúa, với điều răn thứ hai: yêu mến người lân cận, thành một giới răn. Chúa cho họ thấy hai điều cao cả này chỉ là một giới răn. Mặt khác, sự liên kết hai giới răn này cho chúng ta hiểu được sự thẳm sâu của đời Ngài, là một cuộc tự hiến vì ý Thiên Chúa Cha, yêu mến Chúa Cha và yêu thương nhân loại.
Người Do Thái, đặc biệt những Pharisêu, Kinh sư, Biệt phái… cứ tưởng giữ luật bề ngoài là đã chu toàn lề luật. Những nhóm này luôn câu nệ, vụ luật, lấy cái phụ làm chính, lấy cái chính làm phụ. Nên họ chỉ là những con robot rỗng tuếch… Nhưng Chúa cho họ thấy cốt lõi của lề luật chính là tình yêu. Yêu Chúa sẽ gặp người và yêu người sẽ gặp Chúa. Cái cốt lõi là sống bác ái yêu thương vì Ðạo của Chúa là Ðạo tình thương.
Ở đời này, muôn thuở vẫn có hai loại người, một loại người cứ tưởng đi đạo là giữ một số lề luật cách máy móc, vô hồn là đủ. Họ đã lầm! Vì đạo không phải là đọc vài câu kinh ngoài miệng, nhưng lòng thì xa Chúa, không sống bác ái yêu thương. Loại thứ hai yêu mến Chúa hết lòng, đồng thời cũng yêu tha nhân. Họ lắng nghe, thực hành lời Chúa và sống hết mình vì tha nhân, giúp đỡ, chia sẻ với kẻ nghèo, bần cùng, những người không nhà không cửa… Họ đích thực là con Thiên Chúa.
LM Giuse Nguyễn Hưng Lợi – DCCT
